سکته مغزی چیست ؟

سکته مغزی چیست ؟

سکته مغزی زمانی اتفاق می افتد که یک رگ خونی در مغز پاره می شود و خونریزی می کند، یا زمانی که خون رسانی به مغز مسدود می شود. پارگی یا انسداد مانع از رسیدن خون و اکسیژن به بافت های مغز می شود. بدون اکسیژن، سلول ها و بافت مغز آسیب دیده و در عرض چند دقیقه می میرند.

بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، سکته مغزی پنجمین علت مرگ و میر در ایالات متحده است. هر سال بیش از 795000 نفر از مردم ایالات متحده دچار سکته مغزی می شوند.

علائم سکته مغزی

علائم سکته مغزی در قسمت هایی از بدن که توسط نواحی آسیب دیده مغز کنترل می شود، ظاهر می شود. هر چه فردی که دچار سکته مغزی شده زودتر تحت مراقبت قرار گیرد، احتمالاً نتیجه بهتری خواهد داشت. به همین دلیل، دانستن علائم سکته مغزی مفید است تا بتوانید سریعا اقدام کنید. علائم سکته مغزی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• فلج شدن
• بی حسی یا ضعف در بازو، صورت و پا، به خصوص در یک طرف بدن
• مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار
• گیجی
• کلام نامفهوم
• مشکل بینایی در یک یا هر دو چشم به شکل دید تار، یا دوبینی
• مشکل در راه رفتن
• از دست دادن تعادل یا هماهنگی
• سرگیجه
• سردرد شدید و ناگهانی با علت ناشناخته

سکته مغزی نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. اگر فکر می کنید شما یا شخص دیگری در حال سکته مغزی هستید، از کسی بخواهید که فوراً با 115 تماس بگیرد.سکته مغزی چیست

علائم سکته مغزی که بیشتر در زنان دیده میشود :

• حالت تهوع یا استفراغ
• توهم
• درد
• ضعف عمومی
• تنگی نفس یا مشکل در تنفس
• غش کردن یا از دست دادن هوشیاری
• تشنج
• سردرگمی، یا عدم پاسخگویی
• تغییرات رفتاری ناگهانی، به ویژه افزایش بیقراری

زنان بیشتر از مردان در اثر سکته جان خود را از دست می دهند، بنابراین مهم است که بتوانیم سکته را در اسرع وقت شناسایی کنیم.

علائم سکته مغزی که در مردان بیشتر دیده میشود:

سکته مغزی پنجمین علت اصلی مرگ و میر در مردان است. به گفته مؤسسه ملی سلامت، مردان بیشتر از زنان در سنین جوانی دچار سکته مغزی می شوند، اما احتمال مرگ ناشی از آن کمتر است.

• افتادگی در یک طرف صورت یا لبخند ناهموار
• گفتار نامفهوم، مشکل در صحبت کردن، و مشکل در درک گفتار دیگر
• ضعف بازو یا ضعف عضلانی در یک طرف بدن

انواع سکته مغزی

سکته های مغزی به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: حمله ایسکمیک گذرا (TIA)، سکته مغزی ایسکمیک و سکته مغزی هموراژیک. نوع سکته مغزی شما بر روند درمان و بهبودی شما تأثیر می گذارد.

سکته مغزی ایسکمیک

در طول سکته مغزی ایسکمیک، شریان های خونرسانی به مغز باریک یا مسدود می شوند. این انسداد ناشی از لخته شدن خون یا کاهش جریان خون است. آنها همچنین می توانند توسط قطعات پلاک به دلیل شکستن آترواسکلروز و مسدود شدن رگ خونی ایجاد شوند.

دو نوع رایج سکته مغزی ایسکمیک ترومبوتیک و آمبولیک هستند. سکته ترومبوتیک زمانی اتفاق می افتد که یک لخته خون در یکی از شریان های خونرسانی به مغز تشکیل می شود  کند و جریان خون را مسدود می کند. سکته آمبولیک زمانی است که یک لخته خون یا پلاک در قسمت دیگری از بدن تشکیل می شود و سپس به مغز می رسد و شریان مغز را مسدود می کند. سکته آمبولیک ممکن است نتیجه یک بیماری قلبی باشد. فیبریلاسیون دهلیزی، می تواند باعث ایجاد لخته های خون در قلب شود. این لخته ها ممکن است از جای خود کنده شده و از طریق جریان خون به سمت مغز حرکت کنند.

حمله ایسکمیک گذرا (TIA)

حمله ایسکمیک گذرا، که اغلب TIA یا سکته کوچک نامیده می شود، زمانی رخ می دهد که جریان خون به مغز به طور موقت مسدود شود. علائمی که شبیه علائم سکته کامل هستند، معمولا موقتی هستند و پس از چند دقیقه یا چند ساعت ناپدید می شوند.

TIA معمولاً در اثر لخته شدن خون ایجاد می شود. این به عنوان یک هشدار در مورد سکته مغزی در آینده عمل می کند، بنابراین TIA را نادیده نگیرید. همان درمانی را که برای سکته مغزی شدید انجام می دهید، دنبال کنید و با 911 تماس بگیرید. بر اساس CDC، بیش از یک سوم افرادی که TIA را تجربه می کنند و تحت درمان قرار نمی گیرند، ظرف یک سال دچار سکته مغزی شدید می شوند.

سکته هموراژیک

سکته مغزی هموراژیک زمانی اتفاق می‌افتد که شریان مغز پاره شود یا خون نشت کند. پس مغز را متورم می کند و به سلول ها و بافت های مغز آسیب می رساند.سکته مغزی چیست

دو نوع سکته مغزی هموراژیک عبارتند از: داخل مغزی و زیر عنکبوتیه. سکته مغزی هموراژیک داخل مغزی، رایج‌ترین نوع سکته مغزی هموراژیک، زمانی اتفاق می‌افتد که بافت‌های اطراف مغز پس از پاره شدن سرخرگ پر از خون می‌شوند. سکته مغزی هموراژیک ساب آراکنوئید کمتر شایع است. باعث خونریزی در ناحیه بین مغز و بافت های پوشاننده آن می شود.

عوامل خطر سکته مغزی

برخی عوامل خطر شما را مستعد سکته مغزی می کند. بر اساس منبع مورد اعتماد موسسه ملی قلب، ریه و خون، هر چه عوامل خطر بیشتری داشته باشید، احتمال سکته مغزی بیشتر می شود. عوامل خطر سکته مغزی عبارتند از:

• رژیم غذایی پر نمک و حاوی چربی های اشباع شده و چربی های ترانس و کلسترول
• عدم تحرک یا ورزش نکردن
• مصرف الکل: در صورت مصرف بیش از حد الکل، خطر سکته مغزی نیز افزایش می یابد. مصرف الکل باید در حد اعتدال انجام شود. این بدان معناست که برای زنان بیش از یک نوشیدنی در روز و برای مردان بیش از دو نوشیدنی در روز جایز نیست. بیش از این ممکن است سطح فشار خون و همچنین سطح تری گلیسیرید را افزایش دهد که می تواند باعث تصلب شرایین شود.
• مصرف تنباکو و مواد مخدر: زیرا می تواند به عروق خونی و قلب شما آسیب برساند. این در هنگام سیگار کشیدن بیشتر می شود، زیرا فشار خون شما با استفاده از نیکوتین افزایش می یابد.
• سابقه شخصی و خانوادگی
• مردان بیشتر از زنان در معرض سکته هستند اما مرگ و میر ناشی از سکته در زنان بیشتر است.
• سن: هر چه سن شما بیشتر باشد، احتمال سکته مغزی بیشتر می شود.
• فشار خون بالا، کلسترول بالا
• اختلالات قلبی، مانند بیماری عروق کرونر، نقص دریچه قلب، بزرگ شدن حفره های قلب و ضربان قلب نامنظم
• بیماری سلول داسی شکل
• دیابت

تشخیص سکته مغزی

پزشک ابتدا شرح حال میگیرد و معاینه فیزیکی کامل انجام میدهد. سپس آزمایش‌های مختلفی را برای کمک به تشخیص قطعی سکته مغزی درخواست میکند. این آزمایش ها می توانند به پزشک در تعیین موارد زیر کمک کنند:

• آیا سکته کرده ای؟
• چه چیزی ممکن است باعث آن شده باشد؟
• چه بخشی از مغز تحت تاثیر قرار گرفته؟
• آیا شما خونریزی در مغز دارید؟
• این آزمایش ها همچنین می توانند تعیین کنند که آیا علائم شما ناشی از چیز دیگری است یا خیر.

آزمایش هایی که در جهت تشخیص ممکن است)درخواست شود:

آزمایش خون(جهت بررسی سطح قند خون، وجود عفونت، سطح پلاکت،سرعت لخته شدن خون،

ام آر آی و سی تی اسکن

EKG: پزشک شما ممکن است یک نوار قلب (EKG) نیز تجویز کند. این تست ساده فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کند، ریتم آن را اندازه گیری می کند و سرعت ضربان آن را ثبت می کند. این می‌تواند تعیین کند که آیا شما شرایط قلبی دارید که ممکن است منجر به سکته مغزی شده باشد، مانند حمله قلبی قبلی یا فیبریلاسیون دهلیزی.

آنژیوگرافی مغزی: این آزمایش می‌تواند انسداد یا لخته‌هایی را نشان دهد که ممکن است علائم ایجاد کرده باشند.

سونوگرافی کاروتید: که اسکن دوبلکس کاروتید نیز نامیده می شود، می تواند رسوبات چربی (پلاک) را در شریان های کاروتید نشان دهد همچنین می تواند نشان دهد که آیا عروق کاروتید شما باریک یا مسدود شده اند.

اکوکاردیوگرافی : اکوکاردیوگرام می تواند منابع لخته را در قلب شما پیدا کند. این لخته ها ممکن است به مغز شما رفته و باعث سکته شده باشند.

درمان سکته مغزی

درمان سکته مغزی بستگی به نوع سکته دارد.

درمان در سکته ایسکمیک

ضد پلاکت و ضد انعقاد:  آسپرین اغلب اولین خط دفاعی در برابر آسیب سکته مغزی است. داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت باید در عرض 24 تا 48 ساعت پس از شروع علائم سکته مغزی مصرف شوند.

داروهای لخته شکن: داروهای ترومبولیتیک می‌توانند لخته‌های خون را در شریان‌های مغز بشکنند، که به این ترتیب سکته را متوقف کرده و آسیب به مغز را کاهش می‌دهد.یکی از این داروها، فعال کننده پلاسمینوژن بافتی (tPA)، یا Alteplase IV r-tPA، استاندارد طلایی در درمان سکته مغزی ایسکمیک در نظر گرفته می شود.

ترومبکتومی مکانیکی: در طی این روش، پزشک یک کاتتر را در یک رگ خونی بزرگ داخل سر شما قرار می دهد. سپس از وسیله ای برای بیرون کشیدن لخته از رگ استفاده می کنند. این جراحی در صورتی موفق‌تر است که 6 تا 24 ساعت پس از شروع سکته مغزی انجام شود.

استنت ها:اگر پزشک متوجه شود که دیواره‌های شریان کجا ضعیف شده‌اند، ممکن است از روشی برای باد کردن شریان باریک و حمایت از دیواره‌های شریان با استنت استفاده کند.

عمل جراحی: در موارد نادری که سایر درمان‌ها جواب نمی‌دهند، پزشک ممکن است برای برداشتن لخته خون و پلاک‌ها از شریان‌های شما جراحی انجام دهد. سکته مغزی چیست

درمان در سکته هموراژیک

برخلاف سکته مغزی ایسکمیک، اگر دچار سکته هموراژیک هستید، هدف درمان لخته شدن خون شما است. بنابراین، ممکن است برای مقابله با رقیق‌کننده‌های خونی که مصرف می‌کنید، دارویی به شما داده شود. همچنین ممکن است داروهایی برای شما تجویز شود که می توانند فشار خون را کاهش دهند، فشار مغز را کاهش دهند، از تشنج جلوگیری کنند و از انقباض عروق خونی جلوگیری کنند.

سیم پیچی: با این کار جریان خون در ناحیه مسدود می شود و خونریزی را کاهش می یابد.

بستن: در طول آزمایشات تصویربرداری، پزشک ممکن است آنوریسمی را کشف کند که هنوز خونریزی شروع نشده یا متوقف شده است. برای جلوگیری از خونریزی اضافی، جراح ممکن است یک گیره کوچک در پایه آنوریسم قرار دهد. این جریان خون را قطع می کند و از شکستگی احتمالی رگ خونی یا خونریزی جدید جلوگیری می کند.

عمل جراحی: اگر پزشکتان ببیند که آنوریسم ترکیده است، ممکن است جراحی را برای قطع آنوریسم و ​​جلوگیری از خونریزی اضافی انجام دهد. به همین ترتیب، ممکن است برای کاهش فشار روی مغز پس از یک سکته مغزی به کرانیوتومی نیاز باشد. سکته مغزی چیست

بهبودی پس از سکته مغزی بر چهار حوزه اصلی تمرکز دارد

• گفتار درمانی
• درمان شناختی با انجام کار درمانی
• بازآموزی مهارت های حسی
• فیزیوتراپی برای بازیابی قدرت بدنی و تعادل

چگونه از سکته مغزی جلوگیری کنیم

شما می توانید با داشتن یک شیوه زندگی سالم اقداماتی را برای کمک به پیشگیری از سکته انجام دهید. این شامل اقدامات زیر است:

• ترک سیگار
• الکل را در حد اعتدال مصرف کنید یا مصرف نکنید
• وزن را متعادل نگه دارید
• رژیم غذایی پر از میوه و سبزیجات داشته باشید.و از غذاهای کم کلسترول، چربی های ترانس و چربی های اشباع شده استفاده کنید.
• از نظر بدنی فعال بمانید
• کلسترول و فشار خون خود را کنترل کنید.
• گزینه های دارویی خود را با پزشک خود در میان بگذارید.
• به مشکلات قلبی که ممکن است داشته باشید رسیدگی کنید.
• اگر دیابت دارید، برای مدیریت آن اقدامات لازم را انجام دهید.

سکته مغزی چیست